Fotogenieke dorpen in Fife

Witte en gele huizen aan geplaveide straten, oude vissershaventjes en historische gebouwen. Ik bezocht elk dorp aan de kust van de Oost-Schotse regio Fife, met in het zuiden een brug richting Edinburgh en in het noorden een brug naar Dundee. Ik wandelde door elk van deze dorpen en hield voor mezelf een lijstje bij met favorieten. In dit blog vind je de meest fotogenieke dorpen in Fife, of eigenlijk langs de kust van Fife, want het binnenland ga ik later nog bezoeken. Deze dorpen zijn makkelijk te bezoeken tijdens een dagje uit vanuit Edinburgh, ook als je geen (huur)auto tot je beschikking hebt.

Fotogenieke dorpen in Fife

Culross

Veel gebouwen in Culross zijn in de 16e en 17e eeuw gebouwd en netjes gerestaureerd tot een soort openluchtmuseum aan de Firth of Forth zee-arm. Je slentert er over geplaveide straatjes langs witte, roze, oranje en gele gevels. Niet te missen is het kasteel van Culross, dat waarschijnlijk een van de kleurrijkste historische gebouwen van Schotland is. Het felgele 16e-eeuwse bouwwerk werd gebouwd voor rijke kooplieden, wat je een idee geeft van hoe goed de handel hier vroeger was. Je kan er een rondleiding volgen. Heb je de serie Outlander gezien? Dan herken je Culross misschien als het fictieve Cranesmuir.

North Queensferry

Toen ik een foto van de rode spoorbrug boven het kleine dorp North Queensferry op mijn Instagrampagina deelde, stuurden volgers me foto's van hun automatisch weergegeven Windows-screensaver. Je hebt de iconische rode brug, vast ook weleens op een foto gezien. Deze Forth Bridge werd tussen 1882 en 1890 gebouwd en dat koste naast veel staal ook tientallen mensenlevens. De ruim 2,5 kilometer is zeker voor die tijd een ingenieus bouwwerk en zelfs indrukwekkend voor wie - net als ik - een beetje een architectuurbarbaar is. Onder het stalen UNESCO Werelderfgoed ligt een rustig dorp: North Queensferry. Een fotogeniek gezicht, en als je er toch bent moet je echt ontbijten of lunchen bij Rankin's Cafe.

Aberdour

De hoofdstraat van Aberdour is leuk om even doorheen te lopen. Aan die straat zit kaarten- en delicatessenwinkel Aberdour Post & Pantry waar je echt even naar binnen moet. Haal wat lekkers en geniet daarvan op een van de zonnige bankjes aan de awardwinnende Silversands Bay. Het strand is bij eb aanzienlijk groter en mooier dan bij vloed. Vanaf de zuidelijke kustlijn van het dorp, nabij de golfbaan, kan je Inchcolm eiland met daarop een oude abdij zien liggen. In Aberdour ligt een 12e-eeuws kasteel dat het oudste nog complete kasteel van Schotland is.

Lower Largo

Lower Largo is een schattig dorpje met aan beide kanten een flinke strook strand. Het dorp staat bekend als de geboorteplaats van Alexander Selkirk, de zeeman die schrijver Daniel Defoe de inspiratie gaf voor zijn beroemde personage Robinson Crusoe. Je ziet de naam Crusoe dan ook een aantal keer terug en het standbeeld van Alexander zit ergen in een gevel verwerkt. Je kan vanuit Lower Largo prachtig wandelen. Loop via de oude spoorbaan en daarna door beschermd duingebied richting Ruddons Point en terug over het strand, of andersom. Dat is een van mijn favoriete wandelingen langs de kust.

Elie

Elie is een van de bekenste fotogenieke dorpen aan de kust van Fife. En terecht, want je vind er gezellige oude straten. Let als je er rondloopt op de gevels van de huizen: veel hebben er trapgevels, die volgens iemand die ik er sprak typisch zijn voor de kustdorpjes in deze regio. Minstens zo mooi als de panden in vele kleuren, vormen en maten, is de natuur rondom Elie. Aan beide kanten liggen prachtige stranden, waarvan die in het westen mijn favoriet is. Een leuke korte wandeling is die over de landtong met de vuurtoren en Lady's Tower erop. Vanaf de vuurtoren heb je uitzicht op het dorp.

St Monans

Weer een stukje verder langs de kust ligt St Monans. Ook dit dorp heeft een leuke haven, met aan de oever fotogenieke pastelkleurige huizen. Wat St Monans uniek maakt ligt net buiten het dorp: de sporen van vroegere zoutwinning. Bestaande uit een opgeknapte 18e-eeuwse windmolen, een oude saltpan (bassin) en ruïnes van gebouwen uit die tijd. In het bassin kan bij eb nu - op eigen risico - gezwommen worden, zoals vele locals het hele jaar door doen. Houd je van verse vis? In het dorpje Pittenweem, dat een paar kilometer verderop zit, haal je volgens de locals de lekkerste en verste vangst.

Anstruther

Anstruther is een aanzienlijk groter en drukker dorp. Het voelde er ook direct veel toeristischer, terwijl ik dit niet per se het mooiste dorp van Fife vind. Volgens een random inwoner die ik sprak, moet je hier zeker de awardwinnende fish en chips eten. Die haal je bij de Anstruther Fish Bar, die ook in de categorie duurzaamheid prijzen won. Je kan binnen zitten, maar ik raad je aan om je visje mee te nemen naar een van de bankjes in de haven. Vanuit de haven kan je een boot naar het Isle of May nemen, waar vooral vogelliefhebbers het naar hun zin zullen hebben. Heb je na het opsnuiven van maritieme geschiedenis in al die dorpjes zin in een geschiedenislesje? Of regent het zo hard dat je gewoon even onder dak wil zijn? Bezoek het Scottish Fisheries Museum.

St Andrews

St Andrews is geen dorp, maar een historische stad aan de kust van Fife. Hier werd in 1413 de oudste universiteit van Schotland gesticht. Je hoeft er niet ingeschreven te staan om de oude gebouwen te bezoeken. Ook golf is hier ontstaan, op de nog altijd in gebruik zijnde Old Course uit de 15e eeuw. De stad is zo klein dat je lopend makkelijk alle bezienswaardigheden in één dag kan bezoeken. Wandel naar de ruïnes van het kasteel en de kathedraal en bezoek als golfliefhebber het golfmuseum. Zin in wat natuur? Bezoek de uitgestrekte stranden aan weerszijden van het dorp (West Sands is mijn favoriet van de twee).

--> Bekijk voor meer tips mijn blog Wat te doen in St. Andrews?

Roadtrip langs fotogenieke dorpen in Fife

De meeste van deze dorpen maken deel uit van een roadtriproute langs de kust van Fife die ik uitzette. Deze route leidt je ook langs kasteelruïnes en enkele van de mooiste stranden van Fife. Trek je liever je wandelschoenen aan om deze bezienswaardigheden te bezoeken? Wandel het Fife Coastal Path of een stukje van die 183 kilometer lange wandelroute. Langs de kust zijn ook fietsroutes uitgezet die deels dezelfde paden als deze wandelroute volgen.

Met het openbaar vervoer langs de dorpen van Fife

Ook zonder (huur)auto kan je mijn favoriete dorpen bezoeken. Het openbaar vervoer is er goed geregeld. Je kan met de trein vanuit Edinburgh over de beroemde rode spoorbrug reizen en vanuit Dunfermline verder reizen met de bus. Je kan ook bus X54 vanuit Edinburgh nemen. Deze bus rijdt tot Leven langs de zuidkust van Fife. Vanaf daar kan je met bus 95 langs Elie, Anstruther, Crail en tussenliggende dorpen naar St. Andrews. Ook bus X60 rijdt in die richting, maar slaat Crail over tussen Anstruther en St. Andrews. Omdat de beste reisroute afhangt van wanneer je op pad gaat en waar je allemaal wilt stoppen, raad ik je aan om je route uit te stippelen met Traveline. Let op: een dagticket is in veel gevallen veel voordeliger dan losse tickets. Kijk bijvoorbeeld naar de East Scotland DayRider, waarmee je voor nog geen 15 euro vanuit Edinburgh een dag onbeperkt door heel Fife mag reizen.