Roadtrip door de Cairngorms: route voor natuurliefhebbers
Van de glooiende groene heuvels en whisky distilleerderijen in het noordoosten naar de verlaten, met heide begroeide bergen. Nationaal Park de Cairngorms heeft een heel scala aan landschappen. Dat ontdek je op mijn favoriete route voor een roadtrip door de Cairngorms, die ik op deze pagina met je deel. Ik ben zelf groter fan van ongerepte landschappen dan drukke winkelstraten, dus ik focus me in de omschrijving vooral op mooie natuur en wandelroutes.
Roadtrip door de Cairngorms: even kort
De roadtriproute die ik hier tip, is ongeveer 300 kilometer lang. Als je flink doorrijdt kan je hem in één dag rijden, maar dat zou zonde zijn. Ik zou 5-7 dagen uittrekken voor deze route, zodat je op (bijna) elke stop een wandeling of fietstocht kan maken. Ik heb deze route zelf bedacht, dus hij is niet gemarkeerd onderweg. Wel staan de plaatsnamen goed aangegeven op wegwijzers. De route volgt fatsoenlijke wegen, met weinig single lanes en geen afgronden aan de zijkanten. Hij is ook campervriendelijk. Houd er wel rekening mee dat de hoger gelegen wegen nabij Tomintoul bij sneeuw soms een tijd afgesloten zijn. Je kan de huidige condities op deze webcambeelden zien.
--> bekijk de route hier in Maps
Stop 1: Grantown on Spey
Grantown on Spey ligt in het noordoosten van de Cairngorms. Hier is het landschap nog weinig bergachtig, maar heel groen. Rivier de Spey kronkelt hier door het landschap en langs de oevers ligt oerbos, zoals het Abernethy Nature Reserve. Hier kan je prachtig wandelen tussen Scots pine, waar je rode eekhoorns en - met heel veel geluk - de korhoender kan spotten. De Speyside Way loopt door Grantown on Spey. Deze route loopt over een voormalige spoorbaan en is daardoor relatief vlak. Je kan een groot deel van de route ook goed fietsen.
Stop 2: Boat of Garten
Boat of Garten is een klein, stil dorp omgeven door oud Caledonisch bos. Ook hier kan je prachtig wandelen. Het fotogenieke hoogtepunt is Loch Garten, het leefgebied van de visarend. In het bezoekerscentrum leer je meer over deze roofvogels en kan je via webcams hun nest in de gaten houden. Hier start ook een makkelijke en mooie 9 kilometer lange wandelroute.
Tip: neem de toeristische route van Grantown naar Boat of Garten en trakteer jezelf op de heerlijke koffie en huisgemaakte taart van Nethy House Cafe & Rooms.
Stop 3: Aviemore en Glenmore
Aviemore is de hoofdstad van de Cairngorms. De helft van de winkels verkoopt souvenirs, de andere helft outdoorkleding. Als je wandelkleding of kampeerspullen thuis vergeten bent, ga je hier sowieso slagen. Verder vind ik Aviemore niet heel boeiend en zou ik snel de Glenmore vallei in rijden. Deze vallei loopt voor auto’s dood in Abernethy Forest, dus je moet heen en weer. Neem daar de tijd voor, want dit is de mooiste wandelregio van de roadtrip. Een paar wandeltips:
- een makkelijke ronde om Loch Morlich (6 km)
- een omhooglopende, maar verder makkelijke route naar An Lochan Uaine (‘groen loch’) en de Ryvoan bothy
- een relatief makkelijke heuvelbeklimming (Meall a' Bhuachaille) die ook langs het groene loch komt
Stop 4: Kingussie en Newtonmore
Kingussie en Newtonmore zijn twee kleinere en gezellige dorpen met aan de ene kant de bergen en aan de andere kant een grote open vlakte. Nabij Kingussie liggen de Ruthven Barracks en het vogelparadijs de Insh Marshes. Neem je verrekijker mee en wandel de 4,5 kilometer lange Invertromie Trail. Je kan ook de Badenoch Way naar Aviemore volgen en dan met de bus of trein terugkeren. Deze route is niet gemarkeerd, dus zet de digitale route in een navigatieapp zoals Komoot.
Newtonmore heeft een openluchtmuseum waarin je oude Schotse huisjes, scholen en dorpsgebouwen kan bekijken. Het Highland Folk Museum is heel leuk en perfect voor een dag met wisselvallig weer. Het museum wordt gerund op donatiebasis en heeft een klein café.
Een van mijn favoriete wandelroutes in de Cairngorms is de Wildcat Trail gecombineerd met de Curlew Trail. Zie mijn 15 kilometer lange Komootroute. Wandel van Newtonmore naar Kingussie of andersom, en neem de bus terug.
Stop 5: Blair Atholl
Het dorp Blair Atholl staat vooral bekend om het grote witte Blair Castle, dat in het groen buiten het dorp staat. Natuurliefhebbers stoppen er voor de Falls of Bruar. Wandel vanaf de luxe kleding- en lifestylewinkel het bos in. Al na ongeveer een kilometer sta je aan de kloof waar de waterval in ligt. De wandelroute is in totaal 2,5 kilometer lang en niet moeilijk, maar soms wel erg druk met mensen in witte broeken en op dure sandaaltjes. Een mooie en veel rustigere wandelroute is het 15 kilometer lange Glen Tilt Circuit, die door de groene heuvels loopt.
Stop 6: Pitlochry
Ik vind Pitlochry het meest fotogenieke dorp in de Cairngorms. Het is er, net als in Aviemore, behoorlijk druk en ietwat toeristisch, maar dat doet niet af aan de charme. Pitlochry is het start- of eindpunt van de Rob Roy Way, waarvan je een of meer etappes zou kunnen lopen. De 12 kilometer lange Clunie wandelroute overlapt deels. De wandelroute naar de 60 meter hoge waterval in Black Spout Wood is relatief kort en makkelijk. Zin in een relatief korte bergwandeling met bergpanorama op de top? Wandel op Ben Vrackie. Liever fietsen of varen? Dan huur je wat je nodig hebt bij Pitlochry Boating Station, waar ze ook mooie routes tippen.
Stop 7: Kirkmichael en Spittal of Glenshee
Kirkmichael en Spittal of Glenshee zijn zo klein, dat we ze in Nederland ‘gehuchten’ zouden noemen. In Kirkmichael zit wel een buurtsupertje waar je ook thee kan drinken, maar meer is er niet. Beide gehuchten hebben een rijke veedieven-historie. Bij Spittal of Glenshee werd in 1602 een flink gevecht gehouden tussen de veedieven en de eigenaars van de koeien.
De Mini Cateral Trail vormt een ronde tussen Kirkmichael en Spittal of Glenshee. Je kan deze route in twee dagen lopen. Je kan ook alleen het prachtige 13 kilometer lange segment door de uitgestrekte wildernis tussen beide dorpen doen, maar er gaat geen bus terug naar het startpunt. Je kan natuurlijk wel naar de top van de pas of naar de Upper Lunch Hut wandelen en dan weer omkeren.
Stop 8: Braemar en Linn of Dee
De geschiedenis van het dorp Braemar is sterk verbonden met die van de Britse koninklijke familie. Braemar Castle ligt in Braemar en Balmoral Castle ligt op rijafstand. Braemar wordt drukbezocht en heeft vooral toeristische winkels en hotels. Het dorp is ook een goede uitvalsbasis voor wandelavonturen in de omgeving. In het dorp start een 4,5 kilometer lange wandelroute tussen oude berken met uitzicht op de heuvels. Wandel ook bij de Linn of Dee, een prachtige kloof waar de rivier Dee doorheen stroomt. Ook de 11 km lange wandelroute naar Loch Callater is een aanrader.
Stop 9: Tomintoul
Tomintoul is het hoogstgelegen dorp in de Schotse Hooglanden. Het ligt op slechts 345 meter boven zeeniveau, dus bang voor hoogteziekte hoef je niet te zijn. Je bereikt Tomintoul over de fotogenieke Snow Roads vanuit Braemar, waarbij je langs het Lech Ski Center komt. Deze route is de beste bezienswaardigheid van Tomintoul. Of is dat misschien de sterrenhemel, die hier bizar helder is. Ook een perfecte plek om het Noorderlicht in Schotland te spotten! Net buiten Tomintoul, aan de weg richting Grantown, ligt een vogelkijkhut aan een weide. Voor wandelen en fietsen rijd je door naar het Glenlivet Estate.
Stop 10: Glenlivet Estate
Whiskyliefhebbers kennen Glenlivet Estate misschien van de single malt whisky die hier al sinds 1822 gemaakt wordt. Fan? Volg een rondleiding op de distilleerderij. Ik maak het liefst lange wandelingen door het open landschap. Hier kan je kilometers ver kijken zonder tekenen van bewoning te zien. Zie ook mijn artikel met mijn favoriete wandelroutes op Glenlivet Estate.
Wat ik ook heel graag doe op Glenlivet? Mountainbiken! Bij Bike Glenlivet huur je een (elektrische) mountainbike en kies je een route die past bij jouw skills. Voor niet ervaren fietsers is er een beginnervriendelijke route met fantastisch uitzicht. Om van het heuvelaf fietsen te kunnen genieten, moet je eerst zelf omhoog fietsen (geen lift of shuttle). Ben je dat niet gewend? Overweeg de e-bikes te huren. Wandelaars en fietsers kunnen na avontuur echt heerlijk lunchen of cake snacken in het Bike Glenlivet cafe. Je kan daar sinds kort ook ziplinen.
Vanuit Glenlivet ben je zo weer terug op startpunt Grantown on Spey.
Roadtrippen en wildkamperen in de Cairngorms
In Schotland is wildkamperen met je camper legaal, mits je je aan de Outdoor Access Code houdt en lokaal aangegeven regels opvolgt. Via de gratis app Park4Night vind je genoeg plekken in de Cairngorms. Je staat er tussen mei en september heel zelden alleen, maar zo medecamperaar ontmoeten is ook heel gezellig. In veel dorpen zijn openbare toiletten en tegen betaling kan je op campings water tappen of vuil water lozen. Ik heb in de Cairngorms nog weinig campings gevonden die ik heel gezellig en fotogeniek vond. Rothiemurchus Camp & Caravan Park en het nabijgelegen Glenmore Campsite nabij Aviemore vond ik het fijnst.
Fijne accommodaties
Van basic bed en breakfasts tot koningswaardige hotelkamers op afgelegen landgoederen: in de Cairngorms vind je accommodatie in alle prijsklassen. Een paar van mijn favorieten:
- Nethy House Cafe & Rooms tussen Grantown en Boat of Garten
- Aviemore: Cragganmore Lodge en Carn Mhor Bed and Breakfast
- Kingussie: The Osprey Hotel en Gynack Villa
- Newtonmore: Clune House B&B en Eagle View Guest House
- Pitlochry: Derrybeg Bed and Breakfast en McKays Hotel
- Spittal of Glenshee: Gulabin Lodge (hostelstijl) en Glenbeag Mountain Lodges
- Braemar: Drumrunie en Braemar Lodge Cabins
- Tomintoul: Alt na Voir, Argyle Guest House of deze wigwams
Mijn favoriete hostels in de Cairngorms:
- Aviemore Youth Hostel
- Glenmore Lodge Youth Hostel nabij Aviemore, op loopafstand van Loch Morlich
- Old School Hostel in Dalwhinnie
- Pitlochry Youth Hostel
- Braemar Youth Hostel
Tip: tussen begin mei en begin september zit accommodatie in de Cairngorms snel volgeboekt. Boek zo vroeg mogelijk, of houd er rekening mee dat je wellicht in een ander dorp moet overnachten dan je gepland had.
Alternatief: de North East 250
De North East 250 is een 400 kilometer lange roadtriproute langs de oostkust en het oostelijke deel van de Cairngorms. Deze route mist de spectaculaire landschappen bij Aviemore en Newtonmore, maar komt wel door Tomintoul en Braemar. Deze route is perfect voor wie van kustlandschap en minder drukbezochte plekken bezoeken houdt.
Heb je na je roadtrip in de Cairngorms nog een week of twee vrij? Overweeg ook (een stuk van de) North Coast 500 te rijden. Deze route is spectaculair, maar ook heel bekend en relatief druk. Ik raad je aan om in de maanden juli en augustus een alternatieve route te overwegen.
--> Nog even het linkje naar de Maps-kaart met de route