Three Lochs Way: 3 dagen wandelen langs 3 lochs

De Three Lochs Way is een bijna 55 kilometer lange wandelroute langs drie lochs, ten noordwesten van Glasgow. Het zuidelijke punt ligt aan het beroemde Loch Lomond. Via de heuvels bereik je Gare Loch en Loch Long en het noordelijkste punt ligt weer aan Loch Lomond. Aan de oevers van de lochs liggen indrukwekkende bergketens. Wel goede uitzichten dus, maar de route zelf ligt over goed begaanbare paden met weinig hoogteverschillen. Op deze pagina vind je mijn praktische tips en een kort reisverslag.

De beste tijd om de Three Lochs Way te lopen

Omdat het hoogste punt van de route niet veel hoger dan 250 meter boven zeeniveau ligt, kan je de route het hele jaar door lopen. In de winter is het er wel aanzienlijk grauwer, kouder en natter dan in de lente. Mijn voorkeursmaanden zijn april en mei, waarin de vegetatie mooi groen kleurt, de zon relatief veel schijnt en er nog weinig midges zijn. Het wordt ook 's zomers niet heel druk op de route, al zijn er in die tijd op het start- en eindpunt wel meer bezoekers (dus schaarsere accommodatie). Ik kan me voorstellen dat de route ook in de herfst erg mooi is. Er staan relatief veel naaldbomen langs de route, dus zelfs zonder blad aan de loofbomen is het er niet echt kaal.

Meest gewandelde richting

Ik liep de route van zuid naar noord. Zo loop je van de Lowlands naar de Highlands en worden de uitzichten steeds spectaculairder. Zo heb je wel direct de grootste stijging en daling aan het begin van de route, maar dat gaat niet zo steil dat ik dat erg vond. Heb je weinig tijd en moet je echt op tijd in Glasgow terug zijn? Dan kan je de route misschien beter andersom lopen, want Balloch heeft een veel betere bus- en treinverbinding dan Inverurglas.

Markering

De Three Lochs Way is veel beter gemarkeerd dan vele andere Scotland's Great Trails die ik liep. Waar het pad verspert was, hingen duidelijk plattegrondjes met de alternatieve routes.

De markering bestaat uit een cirkeltje met blauwe bergsilhouetten en een oranje pad. Met ook de naam van de route er in geschreven.

Je wilt niet alleen afhankelijk zijn van markeringen, dus neem ook een (digitale) kaart mee om te kunnen zien waar je bent. Er is ook een routegids met duidelijke kaarten te koop (zie verderop).

Voorbeeld etappe-indeling

De meeste wandelaars lopen de Three Lochs Way in drie of vier dagen. Als je de route in onderstaande etappes opdeelt, eindig je elke dag nabij een treinstation of bushalte (Inveruglas). Dat maakt het ook heel makkelijk om tijdens de wandelroute elke nacht op dezelfde plek te logeren als je dat wilt. En bij schaarse accommodatie op het eindpunt van een etappe, kan je makkelijk uitwijken naar elders.

1. Balloch naar Helensburgh: 13,5 km    
2. Helensburgh naar Garelochhead: 14,5 km    
3. Garelochhead naar Arrochar: 17 km    
4. Arrochar naar Inveruglas: 11,5 km

Als je niet aan deze stops vastzit, omdat je bijvoorbeeld gaat (wild)kamperen, kan je de laatste twee etappes ongeveer even lang maken. Of, zoals ik, de route in twee tot drie dagen lopen. Ik liep de route zelf in deze drie etappes.

Zin om toch nog wat hoogtemeters te maken? Maak een uitstapje naar de top van de Ben Vorlich. Het uitzicht vanaf de top van deze Munro is een waar hoogtepunt. Neem hier voldoende tijd voor, bereid je praktisch goed voor en houd de weersvoorspelling in de gaten.

Overnachten langs de Three Lochs Way

Je kan de route heel prima van hotel naar hotel of bed en breakfast naar bed en breakfast lopen. Omdat de Three Lochs Way door een populaire vakantieregio loopt, is het verstandig om vroeg te boeken. Buiten de zomermaanden kan je vaak last-minute nog wel iets vinden, al moet je er misschien een nier voor verkopen, maar tussen mei en september zou ik het niet gokken. Al kan je natuurlijk altijd het openbaar vervoer naar een ander dorp nemen.

In Helensburgh heb je keuze uit vele accommodaties in verschillende prijsklassen. Ik logeerde bij Balmillig B&B. Andere opties zijn het Maybank Guest House en No.20 Boutique B&B. 

In Garelochhead logeer je voor zo’n 20 euro per nacht in het Three Lochs Hostel. Ook fijn als je wildkampeert maar halverwege even in een echt bed wilt slapen terwijl je elektrische apparaten opladen. Iets meer privacy heb je in The Anchor Inn. De keuze is in Garelochhead niet reuze.

In Arrochar krijgen de Village Inn en het Lochside Guest House de beste beoordelingen.

In Inveruglas ligt vrijwel geen accommodatie, tenzij je in het Loch Lomond Holiday Park wilt slapen. Ik zou liever de bus naar een sfeervollere plek nemen. 

Meer accommodaties vind je hier.

Kamperen en wildkamperen

Ik kon geen campings langs de route ontdekken. Dat betekent dat je, als je wilt kamperen, aangewezen bent op wildkamperen. Wildkamperen met je tent is in Schotland legaal, maar niet in de Camping Management Zones. En laat nu een groot deel van deze route in zulke zones liggen. Je ziet dat hier op de kaart. Deze managementzones lagen in 2024 onder meer langs vrijwel de gehele oever van Loch Lomond en langs het noordelijke deel van Loch Long (nabij Arrochar). In laatstgenoemde ligt geen aangewezen kampeerplek en kan je dus gewoon niet (legaal) wildkamperen. Bereid ook je wildkampeeravontuur dus goed voor, of ga tussen begin oktober en eind maart op pad.

In maart t/m september moet je hier een vergunning hebben om te mogen kamperen. Je mag je tent dan opzetten in ‘permit zones’ waar geldt: vol is vol. Je kan deze plekken, die zelden faciliteiten hebben, tot vier weken van tevoren boeken. Een vergunning kost zo’n 4,5 pond.

Let op: de route loopt langs het militair oefenterrein van Glen Douglas. Op de officiële informatiepagina wordt aangeraden dat je, als je daar in de buurt wilt wildkamperen, beter eerst even telefonisch kan informeren. Daarvoor bel je naar +44 1436 810369.

Water bijvullen langs de route

Ik had geen moeite met het vinden van voldoende water langs de route. Ik filterde water uit de stroompjes en vulde mijn flessen aan in de dorpen waar ik doorheen liep. Per keer tapte ik zo'n 2 liter, zodat ik ook genoeg had om mee te koken.

Supermarkten onderweg

Je hoeft vanaf het startpunt niet voor drie of vier dagen eten mee te zeulen. Je kan inkopen doen in de supermarkten in:

• Helensburgh (grotere ketens zoals Coop, Tesco en Morrisons)
• Garelochhead (Spar)
• Arrochar (mini buurtsupertje)
• Tarbet Village Shop (klein winkeltje in een zeecontainer)

De Three Lochs Way met de hond lopen

Je hond is welkom in de gebieden langs de route. Houd hem in het broedseizoen (lente en vroege zomer) wel aan de lijn om de grondnestelende vogels niet te storen. In dit seizoen lopen er ook drachtige en jonge dieren in de velden, dus zorg dat die ook geen last van jullie hebben. Accommodatie vinden waar je hond ook welkom is kan een uitdaging zijn, dus begin vooral vroeg met boeken. Ben je van plan met de bus te reizen? In de Citylink bussen zijn honden volgens mij (niet altijd) welkom, dus zoek dat ook even goed uit.

De route solo wandelen

Ik wandelde de route solo en vond dat heel goed te doen. Je bent nergens echt heel afgelegen en op het grootste deel van de route heb je telefoonbereik. Omdat je dagelijks in of vlakbij een dorp komt, kan je ook makkelijk van de route af gaan als je het toch niet naar je zin hebt in je eentje. Ik kwam in april dagelijks een of meer andere wandelaars tegen. Wildkamperen in mijn eentje voelde er ook absoluut niet onveilig.

Is Three Lochs Way ook geschikt voor een eerste meerdaagse wandeltocht?

Absoluut. De etappes zijn kort genoeg om na je wandeling tijd voor ontspanning te hebben. De route loopt weinig steil omhoog of omlaag en de paden zijn allemaal heel goed begaanbaar. Je hoeft geen spannende stroompjes over te steken en hoogtevrees wordt niet getriggerd. Wildkamperen is langs andere routes makkelijker, maar het lukte mij ook om plekken te vinden.

Het GPX-bestand van de Three Lochs Way

Download hier het gpx-bestand van de route. Je kan de route hier direct opslaan in Komoot. Geen ervaring? Bekijk mijn handleiding Komoot.

Mijn ervaringen op de Three Lochs Way

Dag 1: van Balloch naar Helensburgh

De Three Lochs Way sluit met een busritje aan de op de Rob Roy Way. Dat kwam mij goed uit, want daarvan had ik net de finish gehaald. Deze eerste dag was zonnig, maar heiig, zodat ik de bergen aan de oevers van Loch Lomond amper kon zien. Lekker zwetend de heuvel op, een open landschap door en dan afdalen over een breed grindpad. Met een omleiding, want de helling waarover het pad ligt is een grote ravage. De alternatieve route, met uitzicht op de Clyde, was ook zeker de moeite waard. Een relatief korte wandeling later liep ik Helensburgh binnen. Mijn eerste indruk was: mah, maar naarmate je dichter bij het centrum met de oude, grote huizen komt, wordt het beter. Let op: de officiële route loopt niet over de hoofdstraat, maar over Colquhoun Street. Een rustigere en mooiere route, zeker als de kersenbomen laat april en begin mei in bloei staan!

Dag 2: van Helensburgh naar Loch Long

Na een bezoek aan het Hill House, een oude villa die nu gerestaureerd wordt onder een kunstige overkapping, wandelde ik de heuvel over. Een weids landschap met her en der een bosje en uitzicht op Helensburgh en de Clyde. Aan de andere kant van de heuvel begon een laaaang stuk over asfalt door de glen. Een rustige weg, maar ik loop toch liever op gravel- of wandelpad. Aan het eind van de glen steeg het pad weer en werd het uitzicht op de bergen spectaculairder. Een pad door een plantage - lekker groen! - leidde naar een gravelpad langs Loch Long. Fantastische uitzichten, zeker in het avondlicht vanaf mijn wildkampeerplek!

Dag 3: van Loch Long naar Loch Lomond

Ik werd op mijn wildkampeerplek boven het loch wakker in de mist. De koekoek roept door de glen en af en toe klinkt het kedeng-kedeng van een trein in het dal. Na twee uur luieren in bed, ging ik dan toch op pad. Op en neer en op en neer boven Loch Long en dan afdalen naar de oever. In Arrachar wandelde ik de heuvel weer op, tussen blauwpaarse bloemen op naar de volgende glen. Er wachtte me nog even een stuk stijgen, waarna ik beloond werd met goed uitzicht op Ben Vorlich. Eenmaal afgedaald naar de oever van Loch Lomond, blijkt dat de route ver vooruit plannen wel handig is. De buschauffeur van de enige bus die er stopt wil me niet meenemen. Ik had al VEEL eerder een kaartje moeten kopen voor deze vaak volle bus. Er zat niets anders op dan toeristen op de parkeerplaats om een lift vragen, want taxi's komen niet zo'n eind rijden en lopen over de weg is ook geen optie. Een uur aan afwijzingen later, was ik met drie wandelaars op weg naar Glasgow.

Reizen met het openbaar vervoer

Op deze pagina staat een uitgebreid overzicht van alle manieren waarop het startpunt en eindpunt voorzien zijn van openbaar vervoer. Er staat ook welke busmaatschappijen tussen dorpen langs de route rijden.

Je bereikt Balloch met een half uur treinreizen vanuit Glasgow. Het kan voordeliger zijn om de bus te nemen. Deze stops langs de grote weg, op loopafstand van Balloch. Houd er wel rekening mee dat je voor de Citylink online tickets moet kopen en dat de bussen tussen mei en september vaak vroeg volgeboekt zijn. Op tijd boeken dus.

De bus van Inveruglas stopt langs de grote weg die op loopafstand van het eindpunt ligt. Ook hier geldt dat je beter vooraf online kan boeken. Zeker in het hoogseizoen zijn de plekken vaak bezet door toeristen die uit het populairste deel van de Hooglanden naar Glasgow reizen.

Tip: plan je reis via Traveline, het 92920v van Schotland.

Handige gids, kaarten en websites

Sinds 2022 is dit routegidsje op de officiële informatiesite van de route te koop. Op deze website worden ook belangrijke route-updates gedeeld. In het voorjaar van 2024 was een deel van de route niet toegankelijk door omgevallen bomen, en was ik blij dat ik vooraf al zag dat ik een alternatieve route moest nemen. Gedetailleerde informatie vind je ook op deze Walkhighlands-pagina.

Wandel je het liefst met kaart? OS Maps-kaarten met schaal 1:25.000 en nummers 347 en 364 dekken dit terrein.

Meer meerdaagse wandelroutes in Schotland

Je kan deze wandelroute combineren met enkele andere meerdaagse wandelroutes in Schotland. Neem vanaf het eindpunt Inveruglas bijvoorbeeld het veerpondje naar de andere kant van Loch Lomond. Hier kan je opstappen op de West Highland Way of aan het Great Trossachs Path beginnen. Als je de route van noord naar zuid loopt, kan je in Balloch in 20 minuten met de bus naar Drymen rijden en daar opstappen op een zuidelijker punt van de West Highland Way of beginnen aan de Rob Roy Way. Je kan in Arrochar de Cowal Way nemen. Mogelijkheden genoeg langs de route, en nog meer mogelijkheden als je bereid bent een stukje met het openbaar vervoer te reizen.