Met de bus in Schotland

Reis je zonder auto naar Schotland? Dan ben je afhankelijk van het openbaar vervoer, dat gelukkig goed georganiseerd is. Tussen grote steden en kleinere dorpen rijden zowel treinen als bussen. Treinreizen in Schotland is heel mooi en comfortabel, maar (zeker als je last-minute boekt) behoorlijk prijzig. Gelukkig is er een goedkoper alternatief: met de bus door Schotland.

Met de bus door Schotland: heel betaalbaar

Een busrit in Schotland is by far de meest betaalbare vorm van (openbaar) vervoer in Schotland. Tussen grote steden rijden touringcars waarmee je voor een paar tientjes naar de andere kant van het land reist. Op kortere afstanden rijden regionale bussen en stadsbussen die veel weg hebben van die in Nederland.

Busmaatschappijen in Schotland

Net als in Nederland zijn in Schotland verschillende busmaatschappijen actief. Er zijn maatschappijen die alleen lange afstanden rijden en maatschappijen die alleen regionaal of in de steden rijden. De busmaatschappijen kunnen per regio verschillen. Een paar voorbeelden van bekende maatschappijen:

• Citylink
• Megabus
• Stagecoach
• Lothian busses

Je hoeft niet te weten welke busmaatschappij waar rijdt, omdat er zoekmachines zijn die voor jou uitzoeken welke maatschappij je voor jouw geplande route gebruikt. Zie verderop in dit blog.

Lange afstanden met de bus door Schotland

Het is in Schotland heel gebruikelijk om de bus over grote afstanden te nemen. In Nederland reist vrijwel niemand met de openbare bus van Groningen naar Maastricht, als dat al kan. In Schotland reis ik regelmatig 5 uur met de bus van de ene naar de andere kant van het land. De prijzen zijn vergelijkbaar met die van Flixbus, die je in Schotland ook steeds meer ziet rijden. Het kan lonen om de prijzen van de verschillende maatschappijen met elkaar te vergelijken. Om het ingewikkeld te maken: je kan voor sommige trajecten een kaartje kopen bij de ene maatschappij, die je dan een ticket stuurt voor die rit die door een andere maatschappij uitgevoerd wordt. Dat is heel normaal.

Busmaatschappijen die lange afstand busritten aanbieden:

• Citylink
• Megabus
• National Express (Londen naar Edinburgh)
• Flixbus

Good to know: het is verstandig online een kaartje voor de ritten van deze maatschappijen te kopen. Mensen die een kaartje hebben, mogen sowieso mee aan boord. Zijn er dan nog plekjes vrij? Dan neemt de buschauffeur soms mensen mee die ter plekke bij hem een kaartje kopen. Dat gaat op basis van wie het eerst komt, wie het eerst maalt, dus dat is niet heel relaxed als je - net als ik - niet zo dol bent op armpjeworstelen met mensen die ook heel graag mee willen.

Veelgebruikte lange afstand routes

Lange afstand routes die ik veel gebruik zijn bijvoorbeeld:

• Edinburgh of Glasgow naar Inverness
• Edinburgh naar Glasgow
• Glasgow naar Oban
• Inverness of Glasgow naar Fort William
• Edinburgh naar Aviemore

Je kan met de Flixbus heel betaalbaar van Glasgow naar Amsterdam, maar dan ben je wel ruim 25 uur onderweg.

Bustijden voor Schotland bekijken

Benieuwd hoe je met de bus van plek A naar plek B komt en welke maatschappij je daarvoor moet hebben? Op de Traveline Scotland website vind je het uit! De routeplanner zoekt door alle routes van alle busmaatschappijen van Schotland. Dat maakt het plannen supermakkelijk! Als je al weet welke maatschappij je moet hebben, kan je natuurlijk ook op de website van die maatschappij kijken. Voor lange busritten van Citylink en Megabus kan je daar dan ook direct je e-ticket kopen.

Zijn de bussen in Schotland betrouwbaar?

In Schotland hoef je geen taferelen zoals in Portugal te verwachten, waarbij de buschauffeur niet op komt dagen of zo aan de halte voorbij rijdt omdat een geparkeerde auto hem toevallig in de weg staat. Busreizen in Schotland gaat veel soepeler. Bussen zijn zelden te laat, hoewel een vertraging door een ongeluk of file natuurlijk altijd op kan treden. De buschauffeurs zijn vriendelijk en behulpzaam.

Met de hond in de bus in Schotland

In de meeste bussen zijn honden toegestaan, hoewel de regels per busmaatschappij verschillen. Je hond moet sowieso altijd aangelijnd zijn, mag niet op de stoelen zitten en moet zich rustig houden om andere passagiers geen overlast te geven. Op lange afstand routes zoals die van Citylink, zijn honden vaak niet toegestaan, tenzij je een hulphond hebt. Kleine huisdieren mogen in een reismandje meereizen, maar alleen als dat reismandje onder jouw benen bij je voeten past. Zo'n mandje mag niet op de stoel naast je gezet worden. Bezoek de website van de busmaatschappij waarmee je wilt reizen om te zien welke regels gelden.

Met de fiets meereizen met Schotse bussen

De meeste Schotse bussen kunnen geen fietsen vervoeren. In de Hooglanden heeft Citylink een initiatief gestart waarmee bepaalde bussen wel fietsen mee kunnen nemen. Zie de pagina Bikes on Buses. In het zuiden rijden Borders Buses die fietsvriendelijk zijn. Doe zelf even onderzoek bij verschillende busmaatschappijen die tussen jouw vertrekpunt en bestemming liggen. Fietsen meenemen in Schotse treinen is makkelijker.

Wandelroutes die met de bus bereikbaar zijn

Ik reis zelf een groot deel van de tijd zonder auto door Schotland. Ik maak dan gebruik van trein en waar mogelijk bussen (want goedkoper). Zo reis ik dan ook naar wandelgebieden en toeristische highlights. Zie ook mijn blog over wandelroutes in Schotland die met het openbaar vervoer bereikbaar zijn.

Good to know over busreizen in Schotland

• niet alle bussen hebben een (werkend) scherm of omroepsysteem dat je vertelt welke bushalte je nadert. Dat is afhankelijk van met welke maatschappij je reist en welk type bus zij op jouw traject gebruiken. Je kan de buschauffeur vragen je een seintje te geven als je uit moet stappen.
• grote bagage moet voor langere ritten buiten de bebouwde kom vaak in het ruim van de bus. Daar is het niet altijd even schoon en de inhoud schuift nogal. Neem breekbare spullen mee in je handbagage en stop je rugzak eventueel in een flightbag.
• de temperatuur in (langeafstand)bussen wisselt nogal per bus en is vaak niet aan te passen. In de winter is het in sommige bussen amper warmer dan buiten. Bereid je daar op voor door warme kleding te dragen waarvan je een laagje of twee uit kan trekken als het tóch warm is in de bus.
• lange afstand bussen kan je het best vooraf reserveren. Je krijgt dan een e-ticket. Voor stadsbussen is dat niet nodig.
• nog niet in alle bussen kan gepind worden! Neem dus ook contant geld mee.
• kijk voordat je een kaartje boekt of een retour voordeliger is.

Afbeeldingen via Visit Scotland. Alle foto's van Citylink, m.u.v. de foto met de groene gevel (gemaakt door Kenny Lam)