Autorijden in Schotland: dit moet je weten
Voor het eerst autorijden in Schotland is voor veel mensen even spannend. Want: links rijden! En rotondes 'de verkeerde kant rond' rijden. Ik kan je vast geruststellen: het went snel. Op deze pagina deel ik wat meer over wat je kan verwachten, voor je mentale en praktische voorbereiding.
Autorijden in Schotland: eigen auto mee
Je kan je eigen auto meenemen op de boot naar Schotland. Je rijdt daarvoor aan het eind van de middag de boot op, parkeert je auto op een dek en neemt alles wat je voor de nacht nodig hebt mee naar de centrale ruimte. Het reserveren van een hut is verplicht, dus je kan je hut opzoeken en je installeren voor de nacht. Je kan tot aankomst de volgende ochtend niet meer bij je auto komen. Aan boord zijn een restaurant, een bioscoop en een winkeltje aanwezig. In de haven van Newcastle rijd je de boot weer af. Dat doe je op enige afstand van de stad, dus je hoeft niet direct druk verkeer in.
...of toch huren?
Een auto of camper meenemen op de boot kan behoorlijk prijzig zijn. Ga je bijvoorbeeld voor een week naar Schotland, dan kan je vaak voordeliger een auto huren. Dat kan in de omgeving van Newcastle, waar de boot aanmeert, maar ook bij een stad in Schotland. Ik neem vaak de trein of bus naar Edinburgh om daar mijn reis echt te beginnen. Autohuren doe ik zelf het liefst bij SunnyCars, omdat daar de verzekeringen al bij de prijs in zitten en je bij de verhuurder geen (dure) verrassingen of verzekeringen met onhandige uitzonderingen te wachten staan. De klantenservice is ook top, dus ik huur standaard hier.
Is autorijden in Schotland moeilijk?
Het links rijden, rotondes met de klok meerijden en het links voorsorteren is in het begin een grote mindfuck. Hoe meer je er tijdens het rijden over nadenkt, hoe moeilijker het wordt. Rijd met de flow mee en het went sneller. Let vooral op als je geparkeerd hebt en weer wegrijdt. Dat is waar de meeste Nederlanders weer in hun rechts-rijden-gewoontes vervallen. Op punten waar veel toeristen net aankomen, zoals bij de ferry terminal in Newcastle en de vliegvelden staan reminders.
Ik ben niet de beste of meest relaxte chauffeur, maar ik vond links rijden verrassend snel wennen. En dat geldt ook voor familieleden en vriendin die me kwamen bezoeken. Koppie erbij, je eerste uren rijden misschien niet in het donker maken en go with the flow.
Let op: reis je met je eigen auto? Stel je koplampen bij en richt ze meer naar links om te voorkomen dat je andere weggebruikers verblindt. Ik kocht hiervoor speciale antiverblindingsstickers.
Tip: reken mile per hour alvast om naar kilometer per uur
Waar ik bij mijn eerste keren autorijden in Schotland het meest aan moest wennen? De maximumsnelheid wordt uitgedrukt in mijl per uur, terwijl de snelheidsmeter in mijn auto mijn snelheid alleen in kilometer per uur uitdrukte. Ik raad je aan om voor vertrek al even te noteren hoe snel 20, 30, 40, 60 en 90 miles per hour omgerekend is. Dat kan je dan uit je hoofd leren of onderweg van een spiekbriefje lezen. De snelheidsmeter van Google Maps verandert in Schotland wel automatisch naar miles per hour.
Belangrijke verkeersregels voor Schotland
Als je het gewend bent in Nederland of België te rijden, gaat het opvolgen van de meeste Schotse verkeersregels als vanzelf. Wat ze er niet kennen, is 'rechts gaat voor' en ook niet 'links gaat voor'. Degene die geen omgekeerde witte driehoek met rode rand of stopbord heeft, krijgt voorrang.
Voor spannende bochten wordt de maximumsnelheid niet verlaagd, maar staat er vaak groot 'SLOW' op de weg. Afremmen om niet uit de bocht te vliegen dus.
Je hoort op de rotondes richting aan te geven, maar in praktijk doen weinig Schotten dat. Bereid je er vast op voor om je bloeddruk laag te houden. Verder rijden ze er in het algemeen ongeveer zoals in Nederland, al halen ze soms wel heel dapper ('als idioten') in voor een bocht.
Fietsers moet je een hele rijstrook geven als je ze in wilt halen. Niet met één set wielen over de middenstreep, maar met ze alle vier. Dat betekent soms dat je wat langer achter een fietser moet hangen voor je veilig in kan halen. Fietspaden zijn een zeldzaamheid, dus niet boos worden op ons fietsers, we hebben weinig keuze.
Op wegen met slechts één rijstrook moet je gebruikmaken van passing places om elkaar te passeren. Dit soort wegen zie je vooral in afgelegen terrein. Je moet soms een stukje terug voor de dichtstbijzijnde passeerstrook. Deze stroken zijn géén parkeerplaatsen. Daar parkeren, hoe kort ook, brengt andere weggebruikers in gevaar.
Meer verkeersregels vind je op de website van de ANWB.
Let op: wegenwacht duuuuurt lang
Er is wel pechhulp beschikbaar in Schotland, maar op drukke dagen moet je soms heel lang wachten. Zo stond ik op een heel koude winterdag eens 11,5 uur op de wegenwacht te wachten. Dichtbij Inverness ook nog, dus niet aan het eind van de wereld. Wat ik hiervan geleerd heb: leg altijd een voorraad eten, drinken en warme dekens in de auto, want zeker op winterdagen wordt het heel snel koud in de auto. Op meer afgelegen gebieden kan het ook lang duren voor een monteur of sleepwagen je kan komen helpen.
Tip: ik zou een reserveband in de auto leggen, want de wegen zijn niet overal even goed en het scheelt een hoop (mogelijke) wachttijd als je jezelf met je reserveband naar de garage kan rijden.
P+R's in Schotland
Ik vind rijden en parkeren in Schotland bijna nergens lastig, maar in de grote steden ben ik toch echt liever zonder dat blik. Gelukkig zijn daar P+R's, vaak aan verschillende kanten van de stad. Hier kan je gratis parkeren en met de bus naar het centrum reizen. Net als in Nederland dus, en veel relaxter en goedkoper dan in het centrum parkeren.
Tol in Schotland
Je hoeft in Schotland op het moment van schrijven nergens tol te betalen.
