Winter in Schotland: dit moet je weten voor je vakantie

Paulien
03 november 2023

Ik bracht afgelopen winter grotendeels door in Schotland. Dat was een heel andere, maar geen slechtere ervaring dan de zomer daar in het hoge noorden. Ik zag het Noorderlicht, ik wandelde in de sneeuw en ik genoot van dampende drankjes na koude wandelingen. De winterplaatjes leverden vele vragen op, dus hierbij antwoorden op veelgestelde vragen over de winter in Schotland, en wat je moet weten voor je vakantie in winters Schotland.


In de winter op vakantie in Schotland: een goed idee?

Met een laagje vorst bedekte glens tussen besneeuwde bergtoppen. Na een frisse wandeling in een gezellig café opwarmen met een mok (te) sterke thee. 's Zomers door toeristen overspoelde plekken helemaal voor jezelf hebben. Een schitterende sterrenhemel (mits het niet bewolkt is natuurlijk), en met nog meer geluk het Noorderlicht in Schotland zien. Schotland is ook in de winter magisch mooi.

Schotland in de winter is ook genadeloos ruig. IJskoude regen die in je gezicht slaat. Wegen die niet toegankelijk zijn wegens sneeuw of gladheid. Vooral in het noorden superkorte dagen en lange koude nachten. Grijze dagen, soms één en soms zeven achter elkaar. Dit is wat je óók in de Schotse winters kunt verwachten, vooral in december tot februari (en ook daarvoor en daarna). Prima te doen, als je je er praktisch en mentaal op voorbereid.


Waar kun je het beste heen in de winter in Schotland?

Zoek je relatief mild weer voor je wintervakantie in Schotland? Reis naar het zuiden of de oostkust. Aan de kust van Moray (waar ik in de winter woonde) is het weer bijvoorbeeld relatief mild. Je geniet er van ruige kusten en uitgestrekte stranden, terwijl de Cairngorms op een uur rijden liggen.

Zoek je diepe glens en hoge bergtoppen? Dan reis je naar de Hooglanden nabij Fort William, de Cairngorms nabij Aviemore of de westkust. Ook de Trossachs nabij Loch Lomond zijn in de winter erg mooi. Zin in een citytrip? Edinburgh is in de winter extra gezellig.

Hoe is het weer in de Schotse winter?

December, januari en februari zijn ook in Schotland de koudste maanden van het jaar. Er valt sneeuw, maar niet zoveel als je misschien zou verwachten. Gemiddeld voor het hele land komt het neer op 10 tot 20 dagen per jaar. In de berggebieden zoals de Hooglanden en de Cairngorms valt meer. Die sneeuw valt overigens niet alleen in deze koudste maanden. Ik heb ook in april in een sneeuwstorm gekampeerd ;)

Zie hier de gemiddelde weersvoorspelling per regio.


Hoe koud wordt het in de winter in Schotland?

De gemiddelde temperatuur in heel Schotland ligt in de winter rond de 5 graden Celsius. Aan dat gemiddelde heb je weinig, want je wilt natuurlijk weten wat je kunt verwachten op de plek die jij bezoekt. Op hoogste in de bergen hangen de temperaturen vaak flink onder het vriespunt, terwijl het aan de oostkust aangenaam mild is. Gebruik de link boven deze alinea om de temperaturen voor jouw bestemming te checken.

Hoe blijf ik warm in de kou?

Op zich is het natuurlijk helemaal niet erg dat de winters in Schotland koud zijn. Je wilt daar wel zo goed mogelijk op voorbereid zijn. Dat betekent dat je ook in gedachten houdt dat de gevoelstemperatuur met harde wind veel lager kan liggen. En dat je goede regenkleding hebt, omdat hier nat worden levensgevaarlijk is. Je koopt bovendien goede waterdichte handschoenen en muts en je bedekt ook je nek. Je zorgt dat je voeten warm blijven en je hebt noodvoorzieningen mee voor het geval er iets gebeurt en je stilzittend op de hulpdiensten moet wachten.


Kun je skiën in Schotland?

Ja, er wordt in bepaalde gebieden in Schotland geskied. Verwacht hier geen wintersportdorpjes en uitgebreide infrastructuur zoals in de Alpenlanden. Dit zijn de vijf skigebieden in Schotland:


Kan ik in de winter op roadtrip in Schotland?

Ja, je kunt hier in de winter de mooiste roadtrips maken. Zorg ook hier weer dat je voorbereid bent op de soms extreme weersomstandigheden. Houd het weer in de gaten via Windy.com, waar je ook weerscamera's kunt zien. Bij sneeuwval zijn sommige wegen vaak onbegaanbaar, en dat is op de camera's vaak goed te zien. Zorg voor goede (winter)banden en goede isolatie als je in de auto wilt slapen. Vergeet ook je ruitenkrabber niet.

Tip: leg een noodpakket met warme kleding, eten, waxinelichtje en aansteker, etc. in je auto. In de herfst en in de bewoonde wereld deed de wegenwacht er 11,5 uur over om mij op te halen toen ik twee lekke banden had. Dit was geen eenmalig iets, want er is een tekort aan medewerkers in heel Schotland. Je hoopt dat je het niet nodig hebt, maar wees voorbereid op lang wachten bij pech.


Hoe is het openbaar vervoer in Schotland in de winter?

Waar de Nederlandse treinen bij vorst vaak problemen hebben, is het openbaar vervoer in Schotland minder gevoelig. Natuurlijk ontstaat ook hier chaos bij een dikke laag sneeuw of ijs op de rails, maar ik heb weinig problemen gehad. Lees mijn artikel over treinreizen in Schotland voor treintips.

Waar en hoe kan ik overnachten?

De winter is het laagseizoen in de meeste Schotse plaatsen. Dat betekent dat er vaak voldoende accommodatie beschikbaar is, zelfs met het aantal accommodaties dat voor de winter sluit. Waar ik mijn accommodatie 's zomers vaak verder vooruit al boek, ga ik in de winter met een gerust hart op de bonnefooi op pad. Boek een hotel, hostel of (air)B&B voor maximaal comfort. Wil je in een camper overnachten? Zorg dat hij goed geïsoleerd is, en dat je genoeg voorraden hebt om een paar dagen vooruit te kunnen. En slapen in een tent? Ook dat kan prima, mits je een goede winterslaapzak en goed isolerend matje hebt. De nachten zijn lang, dus neem wat vermaak mee.


Wat is er te doen in de winterperiode?

Ook in de winter kun je prachtig wandelen in Schotland. Er zijn genoeg wandelroutes door de glens (dalen) die ook in de winter sneeuwvrij zijn. Je hebt dan uitzicht op de besneeuwde bergen, zonder dat je winterwandelskills in moet zetten. Doe bij sneeuw en gladheid voorzichtig op grotere hoogte en zorg dat je de juiste skills en navigatievaardigheden hebt! Een lange afstand wandelen? Schotse meerdaagse wandelroutes zoals de Speyside Way en de Moray Coast Trail zijn ook in de winter te lopen.

Fietsen kan ook, al zijn de paden in de winter vaak extra soppig en moet je waarschijnlijk vaker met je fiets in de hand lopen.

Dol op wilde dieren? In het kale en - nog beter - witte winterlandschap zijn herten makkelijker te spotten.

De winter is bovendien een perfecte tijd om historische bezienswaardigheden en kasteelruïnes in alle rust te bezoeken.

In de steden is het 's winters extra gezellig. Vooral in december zijn de straten sfeervol verlicht. In Edinburgh wordt zelfs een kerstmarkt gehouden.